Kantar Muayenesi

OTOMATİK OLMAYAN KANTARLARININ MUAYENESİ

GÖZLE MUAYENE:

1. Terazi öncelikle muayeneye tabi olup olmadığı veya tip sistem onayı gerektiriyor mu?
2. Metrolojik özelliklerin kontrolü (Max, Min, e, d)
3. İşaret ve damgaların kontrolü.

           ÖLÇÜ TEKNİĞİ MUAYENESİ:

1. Hata Sınırlarının Hesaplanması,

2. Sıfıra Getirme Düzeneğinin Kontrolü:

(Sıfıra getirme Düzeneği Yoksa)

Muayeneye başlamadan önce terazi “0” konumuna getirilmelidir. Dijital göstergeli terazilerde sıfıra getirmek için, teraziye 0,1 d kadar yük konsun ki terazi “0” sıfır konumundan takip eden taksimat aralığını atlasın. Bu işlemden sonra 0,5 d değerinde bir ağırlık geriye alınsın. Sıfıra getirme düzeneği bulunan dijital terazilerde gösterge üzerinde özel bir sinyal bulunması lazımdır. ve bu sapmada 0,25 d değerinde olmalıdır. Sıfıra getirme alanı £ 4% olması zorunludur.

3. Tekrarlanabilirliğin Kontrolü:

Kantar Muayenesi

Tekrarlanabilirliğin kontrolünde iki tartım yapılmalıdır.

*0,5 Max değerinde bir yük ile ve,

*Max. kapasitede bir yük ile III-IIII’cü sınıf terazilerde 3 defa, I-II’ci sınıf terazilerde 6  defa tartım yapılmalıdır.

Teraziyi yüklenmiş ve yüklenmemiş durumda okuyunuz. Tartım neticeleri arasında sıfırdan    sapma  varsa terazinin yeniden sıfıra getirilmesi lazımdır.

Terazide “Otomatik bir sıfıra getirme tertibatı varsa” bu tertibat muayene süresince açık     olması     lazımdır.

Bu ölçümler sonucundaki fark P_max – P_min =DP £ AHS olmalıdır.

4. Köşe Yükü’nün Kontrolü

Otomatik Sıfıra Getirme Tertibatı ile donatılmış terazilerde bu tertibatın çalışmaması       lazımdır.

Burada maksimum kapasitenin 1/3’üne tekamül eden bir yük üzerine konur.4’e bölünmüş kefe üzerinde 1/4 kefede yük taşıyıcıların ayrı ayrı yüklenerek kontrol edilmesi şarttır.

Terazide yük taşıyıcılar 4 yükleme noktasından fazla ise;

n>4 yükleme noktası olan terazilerde 1/(n-1) yük ile her nokta üzerine getirilir.

5. Doğruluğun Kontrolü:

5.1          Standart Yükle Kontrol

Terazi etalon ağırlıklarla “0” sıfırdan maksimum kapasitesine kadar en az 5 yükleme noktasında artırılarak ve azaltılarak (sıfırdan max’a doğru, Max’dan sıfıra doğru) yükleme yapılır. Bu yükleme Min ve Max. yükü de içermelidir. Bu muayenede öyle muayene noktaları seçilmelidir ki muayene hata sınırları değişsin.

Yuvarlanan yükler için se maksimum yükün 0,8’ini geçmeyecek bir yük ile yapılır.

5.2          İlave Yük İle Kontrol

5.2.1.    Tam Kademeli Metod İle Kontrol

Maximum kapasitesi bir tonun üzerinde olan terazilerin kontrolünde, kullanılacak ağırlıkların yerine diğer sabit yükler kullanılabilir. Bu sabit yükün etalon ağırlık gibi kullanılabilmesi için bu ağırlığın ayarlanmasında kullanılmak üzere en az 1 ton veya maximum yükün 50 %’si kadar etalon olması şarttır.

Eğer tekrarlanabilirliğin kontrolü sonunda ölçüm hatası 0,3 e’den büyük değilse kullanılacak yük oranı maksimum yükün 35 %’ine kadar indirilebilir.

Eğer tekrarlanabilirliğin kontrolü sonunda ölçüm hatası 0,2 e’den büyük değilse kullanılacak yük oranı maximum yükün 20 %’sine kadar indirilebilir.

                Bu Yedek Yük Şu Şekilde Bulunur

Önce Terazi sıfırlanır. Sonra etalon ağırlıklar teraziye konur. Göstergedeki değer okunur. Etalonun değeri ile gösterge arasındaki fark bir yedek yük teraziye yüklenir. Sonra bu yedek yüke etalon sapma hatası kadar ağırlık ilave edilir. Sonra bu yedek yükün yanına etalon yük de konur. Bu şekilde maximum yüke ulaşılır. Sonra geriye doğru azaltılarak  inilir.

6. Duyarlılığın Kontrolü

6.1          Eşik Aşabilirliği (Tepkime) Kontrolü

Bu muayene “3” noktada yapılır. 1-Min.   2-0,5 Max 3-Max yükte gösterge en geç 1,4 d yük ilave edinceye kadar değişmelidir.

6.1.1      Kendiliğinden Dengeye Gelmeyen Teraziler

3 noktada MHS’ının 0,4’ü kadar bir ilave yük yükleninceye kadar göstergede görünür bir hareket olmalıdır.

6.1.2      Kendiliğinden veya Yarı Kendiliğinden Dengeye Gelen Teraziler

6.1.2.1  Analog Göstergeli Teraziler

3 noktada MHS kadar bir yük ilave edilinceye kadar göstergede muayene hata sınırının maximum 0,7’si kadar kalıcı bir hareket olmalıdır.

6.1.2.2  Dijital Göstergeli Teraziler

3 noktada 1,4 d kadar bir ilave yük yükleninceye kadar göstergenin 1 d yükselmesi şarttır.

Ağırlık İlave Edilerek Analog Değerin Bulunması

Dijital göstergenin (I) bir sonraki değere atladığı andaki noktanın tespiti bu yöntemle yapılır. Belli bir yük için elde edilen göstergedeki (I) değeri yazılır. Yaklaşık 0,1 e kadar ağırlıklar peyderpey kefeye konulur. Bu ilave yük tespit edilen gösterge değeri (I) ile sonraki değer arasında oynamaya (gidip-gelmeye) başladığı ana kadar konan değerdir. Bu ilave yükün değeri (L)’dir. Bu ölçüm hatası (E) aşağıdaki gibi hesap edilir.

E=  (I + 0,5 e) – (L + DL)

E=  I + 0,5 e – DL – L

Örneğin:

Muayene Sabiti                               (e)    =            2 ,0  kg

Yüklenmiş Etalon Ağırlık                 L    =      1 500,0   kg

Tespit Edilmiş Gösterge Değ.           I     =       1 502,0  kg

Değ.Noktasındaki İlave Yük          DL    =              1,4  kg

Ölçüm Hatasının Toplamı;

E = I + 0,5 e – DL – L

E = 1 502 kg + 0,5 .  2 kg – 1,4 kg – 1 500 kg = + 1,6 kg

Bu Analog göstergeye eşittir. P için L = 1 500 kg’dan

P = L + E = 1 500 kg + 1,6 kg = 1 501,6 kg